| Phế tích Angkor | ||||||||||||||
| Bài: Đỗ Thành - Ảnh: Mai Lĩnh _____________________________________________________________________________________________________________ (TBKTSG Online) - Phế tích Angkor là tên gọi chung các di sản được xây dựng từ thế kỷ thứ IX đến thế kỷ XV còn tồn tại ở Siem Reap. Người Pháp đặt cho cái tên là “Les ruines d’ Angkor” gồm nhiều khối đá lớn, nhỏ, chồng chất lên nhau, ở rải rác trong một quần thể rộng 400 ki lô mét vuông; có khi ở cạnh nhau, chỉ bên này bên kia con đường; có khi ở cách xa nhau hàng chục cây số. Nếu du khách muốn đến thăm Angkor để được nhìn tận mắt cho biết và chỉ đến những cụm di tích chính theo kiểu ‘cưỡi ngựa xem hoa’ cũng phải mất ít nhất hai ngày và sau đó chỉ còn lại những tấm ảnh lưu niệm, làm chứng là ‘tôi đã đến đây’. Nhưng nếu muốn vừa nhìn, vừa cảm nhận được phần nào giá trị các kỳ tích xây dựng này và lại muốn đến nhiều nơi khác ngoài khu vực Angkor Wat và Angkor Thom thì thời gian 7 ngày liên tiếp chắc là vẫn chưa đủ. Mặt khác, nếu liên tục nhiều ngày thăm các đền tháp đã đổ nát, cảm giác đơn điệu vì sự trùng lặp sẽ làm bạn chán nản bởi không có đủ thời gian tìm hiểu những giá trị khác biệt của những đống gạch, đá ngổn ngang đó. Có lẽ tốt nhất, nên đến Siem Reap, Angkor nhiều lần, mỗi lần vài ba ngày thôi. Sau mỗi chuyến đi còn có thời gian ‘chuyển hóa’ cảm xúc, thông tin ghi nhận được... thành cái nhìn riêng của chính mình về vùng đất thiêng này. Tất nhiên, phải nói ngay một điều kiện là không đi theo lối mua tour của các công ty lữ hành mà tự mình tổ chức, sắp xếp chương trình và cũng cần có bạn đường đồng điệu, hợp 'gu'. Nhóm anh em chúng tôi đi Campuchia với mục đích quan sát và 'lắng nghe tiếng nói vô thanh’ từ những khối đá lớn nhỏ đó, để mường tượng lại một thời oanh liệt của đế chế Khmer và nền văn minh đáng ngưỡng mộ của dân tộc láng giềng phía tây nam. Thế nên chúng tôi lướt đi rất nhanh các chi tiết để thả tâm hồn vào các điều mắt thấy, tai nghe (có khi đúng, có khi sai) để gọi là tóm tắt một thoáng nhìn khác với những gì đã được người khác ghi trong tài liệu hay các nguồn xuất xứ khác. Ngày nay, Campuchia khai thác dịch vụ du lịch quần thể di tích rộng lớn này khá hiệu quả, vừa quản lý chặt chẽ, bảo vệ môi trường tốt và tạo sự thoải mái cho du khách. Tất cả một khu vực rộng lớn chỉ cần một cửa bán và kiểm soát vé với giá chia làm ba loại: 20 USD/ngày; 40 USD/3 ngày và 60 USD/tuần. Trẻ em dưới 10 tuổi miễn phí. Trên vé có in ảnh chân dung du khách để tiện kiểm soát. Từng người bước vào nơi bán vé, ảnh được chụp tại chỗ và in ra ngay trên vé. Mỗi ngày, khi du khách qua cổng nhân viên sẽ bấm một lỗ vào ngày trên vé. Angkor Wat
Nói thêm một chút, nghệ thuật kiến trúc đền đài thường theo khuynh hướng kéo dài từ đông sang tây, nhưng mặt quan trọng là hướng tây, bởi thế đền Angkor Wat có tới 5 ngọn tháp, nhưng nếu nhìn ở hướng đông chỉ thấy 3 ngọn tháp cao và 2 ngọn tháp thấp không đều nhau. Phải chờ buổi chiều chuyển sang hướng tây ta mới nhận đủ vẻ rực rỡ của 5 ngọn tháp lung linh dưới bóng nước hồ mà nước bạn đã chọn làm biểu tượng trên quốc kỳ của mình.
Bao quanh các đền đài là các bờ tường với các phù điêu, có chỗ thể hiện triết lý phồn thực, có chỗ mang tính cách lịch sử, mang dấu tích lập thành xứ sở. Trải qua thời gian, thời tiết, nhiệt độ gió mưa bào mòn hoặc sứt mẻ các đá một vài nơi, đá rời ra rải rác đã được thu nhặt, gom lại và xếp thành từng đống nhỏ dọc dài theo lối đi hay quanh các chân tường, khiến du khách khi bước đi cũng cẩn thận, sợ làm hư hỏng cảnh quan. Tuyệt nhiên không thấy sự cẩu thả, lạm dung xi măng gắn kết làm dị dạng nét uyên nguyên. Chúng tôi như bị hớp hồn vì những khối đá nên mãi đến quá trưa vẫn loay hoay chưa ra khỏi các hành lang, các đường vòng, các khoảnh sân, các tháp đá. Cả nhóm như bị thôi miên bởi các tượng Phật đặt kín đáo trong các khe đá, trầm trồ với những chót vót nguy nga, nhoáng nhoàng với cảnh lăng xăng của nhiều dạng du khách. Ở đâu cũng hối hả, ở đâu cũng vội vàng ngại bỏ sót, ở đâu cũng quýnh quáng xuýt xoa. Một điều dễ nhận ra là khách du lịch sẽ gặp một phức hợp đa giáo nơi các đền đài này. Nếu có nơi tượng Phật uy nghi thiết trí hẳn bàn thờ nghi ngút khói hương để du khách chiêm bái thì cũng không thiếu những linga, yoni mà du khách sẽ bắt gặp khi len lách qua các gian đền. Angkor Thom
Tôi đã từng đến thăm di tích đàn Nam Giao ở Huế, giờ gặp cảnh bao la bát ngát hiu quạnh như vầy cũng chợt thấy chạnh lòng. Ngùi ngùi chúng tôi nhớ tới lời tự hỏi khi đứng trên đàn Nam Giao ngày nào: hỡi ơi, người xưa đâu, lễ lạc ngày nao đâu mà giờ vô cùng hoang vắng và im lặng cỡ này? Cũng như thế, tâm trạng đó đeo đẳng chúng tôi khi bước đi trên nền đền đài ở Angkor Thom. Ở đây, thỉnh thoảng chúng tôi bắt gặp một vài tượng Phật đặt trên nền đền, hoặc tượng sư tử ở cạnh các gờ nền cheo leo, từ đó trông sang bên kia đường hai ngọn tháp con còn đứng vững mà thấy buồn, xót xa thân phận của đá biết chừng nào. Cũng như đền chính, ở các bờ tường bao nền đền tại đây mang nhiều dáng dấp về đời sống thường nhật của dân Khmer, trong đó mô tả nhiều về voi, một động vật gắn liền với sinh hoạt thường nhật của người Campuchia xưa. Trước, người ta dùng những thớt voi làm phương tiện di chuyển, kéo vật liệu nặng, dùng để vua ngự dạo quanh, thì ngày nay người ta dùng voi để du khách dạo cảnh. Ở các đền, người ta đều tạo dựng những đài cao để du khách dễ bước lên ngồi liền vào lưng voi. Hẳn nhiên, theo phong trào, người ta làm những cái yên rộng đai trên lưng voi, chắc để du khách có thể ngồi nghênh ngang đi một vòng chụp ảnh hay thả hồn theo mây gió. Những thớt voi, ngoài việc được trang bị yên, anh nài còn phủ thêm vài tấm vải đỏ tha thướt, mục đích để cuộc kinh doanh không đến nỗi tẻ nhạt.
Những tia đỏ quạch như trái cam mõm đang chui rúc vào tầng mây e lệ, vươn những vạt cuối cùng sắp tắt. Vội vội vàng vàng anh em hối nhau thu dọn chiến trường, gọi xe tuk tuk đưa anh em quay về đền Phnom Bakheng nằm trên một ngọn đồi ở giữa Angkor Wat và Angkor Thom, nơi được coi là vị trí thuận lợi nhất để ngắm nhìn toàn cảnh Angkor trong buổi hoàng hôn. Nhưng thời điểm đẹp nhất đã trôi qua mất rồi! Trên đường quay về Siem Reap, anh lái xe tuk tuk hỏi chúng tôi có muốn ghé vào một ngôi chùa khá lớn dọc đường về không, song chúng tôi - phần đã có dịp chụp khá nhiều chùa chiền Khmer, phần thấy sắp tối - nên cám ơn anh ta, hẹn sáng mai đến đón sớm để vào chụp khu đền Bayon nổi tiếng với những khuôn mặt cười nằm cạnh lối vào Angkor Thom. Đêm thứ hai ở Siem Reap
Chả biết anh ta muốn chơi ngông hay có ý khoe tài khoe mẽ, tài xế chiếc tuk tuk đó cũng cố ý giữ tốc độ vừa phải và ‘né’ phần đường cho anh chàng lướt ván ‘ăn theo’ sức kéo của xe tuk tuk. Anh chàng lướt ván, lúc thì đứng thẳng, lúc khom người xuống, có lúc uốn mình né xe ngược chiều, len lách điệu nghệ trên đường phố.
Đêm về nhà trọ vẫn còn mang theo cái nét nhí nhảnh của cô em bán sinh tố, các màu đèn lung linh của chợ đêm cũ và mới, của con phố Pub street đầy màu sắc. Chỉ đến khi đêm đã quá khuya, giữa cái không gian u tịch, tôi bỗng mơ về Angkor Wat, Angkor Thom mà nghe như cát bụi đang lồng lộng thổi u u vào đền đài và nền đá nơi đó. Bỗng ngộ ra rằng trần gian này chẳng có gì là thực, chẳng không gian, thời gian, chỉ có những hình bóng loáng thoáng qua, một ngày như mọi ngày và mọi sự vô thường, không bền chặt. Vậy tại sao ai ai vẫn cố bám vào để rồi phiền não, âu lo, tranh giành, chiến tranh, chết chóc và tang thương dẫy đầy không dứt? Câu hỏi rơi vào khoảng không, vun vút lao đi, không một lời đáp. Đôi mi bỗng dưng nặng trĩu, tôi đưa hồn vào đêm, đêm rất dài và kín kẽ. Kỳ sau: Bayon - những nụ cười bí ẩn Xin qúy bạn ủng hộ các nhà tài trợ của chúng tôi . Thành thật cám ơn     |
You are using an out of date browser. It may not display this or other websites correctly.
You should upgrade or use an alternative browser.
You should upgrade or use an alternative browser.
Phế tích Angkor
- Thread starter Jolie
- Start date
