Không như những người được coi là Việt kiều khác có của ăn của để khi làm việc nơi xứ người, những con người mà đời cha đến đời con này dẫu cũng mang cái mác Việt kiều nhưng chẳng có nổi một xu dính túi. Bao nhiêu năm lặn lội mưu sinh nơi xứ người, bây giờ họ trở về vẫn hai bàn tay trắng, không có một tấc đất cắm dùi, ngay cả giấy tờ tùy thân cũng không có để trẻ con được đi học, người lớn được khám bệnh. Cuộc sống thương hồ của họ cứ kéo dài mãi không có điểm dừng.
"Đừng bắt cóc con nhé…”
Anh Tùng và đứa con của mình
Thôi thì cứ tạm gọi đây là một ngôi làng Việt kiều, nhưng trái ngược với những căn biệt thự sang trọng của những Việt kiều khác khắp năm châu, thì ở đây chỉ có những căn chòi rách nát, tạm bợ, thấp lè tè chưa qua đầu người. Đấy là chốn nương thân của không ít người mang cái mác Việt kiều đầy chua chát của đời người này. Trong một ngôi nhà thuyền, mấy đứa nhỏ đang vội ăn bữa cơm sáng cho kịp giờ bán vé số. Chúng reo: "Ăn cơm với mắm, ăn mận với muối!” bằng thứ tiếng lơ lớ nửa Miên, nửa Việt. Thằng em giục vội thằng anh ăn cho nhanh, thằng anh loay hoay múc ít nước lạnh đổ vào chén cơm hút soàn soạt một cách ngon lành, thi thoảng xé ít cá khô ăn "bồi” cho hết bát cơm. Bữa cơm sáng của hai đứa nhỏ vừa xong thì từ xa 2 chiếc xe tải ầm ào chạy ngang qua, đầu trần, chân đất hai đứa phóc lên xe, người tài xế không hề hay biết. Hai bàn tay chúng nắm chặt thành xe, đôi chân víu mạnh, xe bon bon chạy về hướng Mộc Hóa, Tây Ninh. Một ngày làm việc mới của chúng được bắt đầu bằng chuyến quá giang xe đầy hiểm nguy như thế.
Phía những "ngôi nhà” còn lại, một đứa bé gái bưng tô cơm chan lõng bõng nước ngồi ăn trên mép thuyền vừa ăn vừa nhìn những đứa trẻ da đen nhẻm, chơi thùi lụi với nhau chỗ đoạn đất trống bên mép nước nham nhở sình lầy. Thấy người lạ, nó chui tọt vào trong thuyền rồi cất tiếng réo gọi mấy đứa khác. Thấy tôi chìa ra mấy gói kẹo nhỏ, chúng rụt rè rồi thập thò đưa tay nhận. Thì ra chúng sợ bị bắt mất. Một đứa trẻ đứng sau tấm liếp mòng nói vọng ra: "Chú đừng bắt cháu nhé. Để cháu ở nhà còn trông em nữa!” Tôi giật mình và thấy mắt cay cay vì câu nói rất đỗi ngây ngô và đáng thương của chúng. Đó là những đứa trẻ của xóm Việt kiều đặc biệt nhất tại xã Tiên Bình (huyện Vĩnh Hưng, tỉnh Long An). Gọi là xóm theo cách gọi thông thường đối với một nhóm dân cư quần tụ tại một địa điểm nào đó, chứ thật ra cái xóm này không có tên trong bản đồ của xã, và người dân nơi đây cũng chẳng có hộ khẩu hay giấy tờ gì chứng minh họ là người dân của đất này.
Thấy người lạ, cả xóm kéo về góc thuyền nhỏ rôm rả kể chuyện bằng cả tiếng Việt lẫn tiếng Miên. Khi chúng tôi hỏi quê ở đâu, mọi người chỉ nhớ rằng từ nhỏ đã sống ở Biển Hồ, trên mấy chiếc xuồng lênh đênh ít khi đặt chân lên mặt đất. Và cũng chẳng ai nhớ gốc gác quê mình thuộc tỉnh nào ở Việt Nam, kể cả cụ già hơn 83 tuổi được coi là lão làng ở đây. "Họ tên tôi cũng chẳng nhớ, còn ai hỏi quê ở đâu tôi chỉ biết "bó tay”!”, ông lão này thật thà cho biết.
Ngổn ngang trăm lối
Nhiều năm về trước, phía bên Biển Hồ Campuchia đầy ắp cá, tôm khiến nhiều người Việt lần lượt đổ ngược dòng sông Mê Kông đến vùng đất hứa. Chừng hơn 10 năm trở lại, cá tôm Biển Hồ dư giả, người Việt đổ về Biển Hồ rất đông. Cuộc sống khấm khá những cứ tưởng sẽ "yên bề gia thất”, thế nhưng trong vòng mấy năm nay họ lũ lượt kéo nhau đi rồi lũ lượt kéo nhau trở về. "Cá dần ít đi, bị dân bản địa ép o, chuyện cắt lưới trộm xảy ra như cơm bữa "thân cô thế cô không dám cự cãi” đành lui về quê hương thôi!”, anh Tùng (33 tuổi, Việt kiều Phnôm Pênh) cho biết. Anh Tùng chia sẻ, mỗi ngày vật vã với việc kéo lưới, giăng câu "trầy da tróc vảy” lắm cũng chỉ hơn chục kg cá. "Toàn những thứ cá vụn rẻ mạt, bán được vài đồng đủ mua gạo ăn trong ngày đã là may lắm rồi, làm sao giàu được chứ!”, anh Tùng than thở. Khi chúng tôi hỏi sao không mở rộng đầu tư, anh Tùng nói trong chua chát: "Ở bên đó (Campuchia – PV), luật pháp quy định mỗi hộ gia đình chỉ có 100 m lưới kéo tay. Biển Hồ thì rộng, chỉ có bây nhiêu mét lưới đó làm sao có nhiều cá mắc vào được. Để kiếm thêm, chúng tôi chỉ được phép câu cá bằng tay, mà anh thấy bằng tay thì được bao nhiêu! Mỗi khi chính quyền kiểm tra, phát hiện trong xuồng "lưu trữ” nhiều lưới sẽ tịch thu và phạt rất nặng. Thậm chí không cho hành nghề trong vài tháng. Ai không may bị nhà chức trách bắt được thì chỉ còn nước chết đói mà thôi!”.
Cuộc sống của những con người lưu lạc theo con nước Tonlesap cứ chông chênh vô định như thế. Cái ăn không đủ, không mảnh đất cắm dùi, chuyện mai táng cũng lắm xót xa. Những hộ gia đình khá giả còn tổ chức đám tang rồi hỏa táng. Nhưng theo những người Việt kiều này, thì đa phần họ phải tổ chức "chui”.
Nguồn: Bùi Hữu Cường/ Daidoanket
Xin qúy bạn ủng hộ các nhà tài trợ của chúng tôi . Thành thật cám ơn
"Đừng bắt cóc con nhé…”
Anh Tùng và đứa con của mình
Thôi thì cứ tạm gọi đây là một ngôi làng Việt kiều, nhưng trái ngược với những căn biệt thự sang trọng của những Việt kiều khác khắp năm châu, thì ở đây chỉ có những căn chòi rách nát, tạm bợ, thấp lè tè chưa qua đầu người. Đấy là chốn nương thân của không ít người mang cái mác Việt kiều đầy chua chát của đời người này. Trong một ngôi nhà thuyền, mấy đứa nhỏ đang vội ăn bữa cơm sáng cho kịp giờ bán vé số. Chúng reo: "Ăn cơm với mắm, ăn mận với muối!” bằng thứ tiếng lơ lớ nửa Miên, nửa Việt. Thằng em giục vội thằng anh ăn cho nhanh, thằng anh loay hoay múc ít nước lạnh đổ vào chén cơm hút soàn soạt một cách ngon lành, thi thoảng xé ít cá khô ăn "bồi” cho hết bát cơm. Bữa cơm sáng của hai đứa nhỏ vừa xong thì từ xa 2 chiếc xe tải ầm ào chạy ngang qua, đầu trần, chân đất hai đứa phóc lên xe, người tài xế không hề hay biết. Hai bàn tay chúng nắm chặt thành xe, đôi chân víu mạnh, xe bon bon chạy về hướng Mộc Hóa, Tây Ninh. Một ngày làm việc mới của chúng được bắt đầu bằng chuyến quá giang xe đầy hiểm nguy như thế.
Phía những "ngôi nhà” còn lại, một đứa bé gái bưng tô cơm chan lõng bõng nước ngồi ăn trên mép thuyền vừa ăn vừa nhìn những đứa trẻ da đen nhẻm, chơi thùi lụi với nhau chỗ đoạn đất trống bên mép nước nham nhở sình lầy. Thấy người lạ, nó chui tọt vào trong thuyền rồi cất tiếng réo gọi mấy đứa khác. Thấy tôi chìa ra mấy gói kẹo nhỏ, chúng rụt rè rồi thập thò đưa tay nhận. Thì ra chúng sợ bị bắt mất. Một đứa trẻ đứng sau tấm liếp mòng nói vọng ra: "Chú đừng bắt cháu nhé. Để cháu ở nhà còn trông em nữa!” Tôi giật mình và thấy mắt cay cay vì câu nói rất đỗi ngây ngô và đáng thương của chúng. Đó là những đứa trẻ của xóm Việt kiều đặc biệt nhất tại xã Tiên Bình (huyện Vĩnh Hưng, tỉnh Long An). Gọi là xóm theo cách gọi thông thường đối với một nhóm dân cư quần tụ tại một địa điểm nào đó, chứ thật ra cái xóm này không có tên trong bản đồ của xã, và người dân nơi đây cũng chẳng có hộ khẩu hay giấy tờ gì chứng minh họ là người dân của đất này.
Thấy người lạ, cả xóm kéo về góc thuyền nhỏ rôm rả kể chuyện bằng cả tiếng Việt lẫn tiếng Miên. Khi chúng tôi hỏi quê ở đâu, mọi người chỉ nhớ rằng từ nhỏ đã sống ở Biển Hồ, trên mấy chiếc xuồng lênh đênh ít khi đặt chân lên mặt đất. Và cũng chẳng ai nhớ gốc gác quê mình thuộc tỉnh nào ở Việt Nam, kể cả cụ già hơn 83 tuổi được coi là lão làng ở đây. "Họ tên tôi cũng chẳng nhớ, còn ai hỏi quê ở đâu tôi chỉ biết "bó tay”!”, ông lão này thật thà cho biết.
Ngổn ngang trăm lối
Nhiều năm về trước, phía bên Biển Hồ Campuchia đầy ắp cá, tôm khiến nhiều người Việt lần lượt đổ ngược dòng sông Mê Kông đến vùng đất hứa. Chừng hơn 10 năm trở lại, cá tôm Biển Hồ dư giả, người Việt đổ về Biển Hồ rất đông. Cuộc sống khấm khá những cứ tưởng sẽ "yên bề gia thất”, thế nhưng trong vòng mấy năm nay họ lũ lượt kéo nhau đi rồi lũ lượt kéo nhau trở về. "Cá dần ít đi, bị dân bản địa ép o, chuyện cắt lưới trộm xảy ra như cơm bữa "thân cô thế cô không dám cự cãi” đành lui về quê hương thôi!”, anh Tùng (33 tuổi, Việt kiều Phnôm Pênh) cho biết. Anh Tùng chia sẻ, mỗi ngày vật vã với việc kéo lưới, giăng câu "trầy da tróc vảy” lắm cũng chỉ hơn chục kg cá. "Toàn những thứ cá vụn rẻ mạt, bán được vài đồng đủ mua gạo ăn trong ngày đã là may lắm rồi, làm sao giàu được chứ!”, anh Tùng than thở. Khi chúng tôi hỏi sao không mở rộng đầu tư, anh Tùng nói trong chua chát: "Ở bên đó (Campuchia – PV), luật pháp quy định mỗi hộ gia đình chỉ có 100 m lưới kéo tay. Biển Hồ thì rộng, chỉ có bây nhiêu mét lưới đó làm sao có nhiều cá mắc vào được. Để kiếm thêm, chúng tôi chỉ được phép câu cá bằng tay, mà anh thấy bằng tay thì được bao nhiêu! Mỗi khi chính quyền kiểm tra, phát hiện trong xuồng "lưu trữ” nhiều lưới sẽ tịch thu và phạt rất nặng. Thậm chí không cho hành nghề trong vài tháng. Ai không may bị nhà chức trách bắt được thì chỉ còn nước chết đói mà thôi!”.
Cuộc sống của những con người lưu lạc theo con nước Tonlesap cứ chông chênh vô định như thế. Cái ăn không đủ, không mảnh đất cắm dùi, chuyện mai táng cũng lắm xót xa. Những hộ gia đình khá giả còn tổ chức đám tang rồi hỏa táng. Nhưng theo những người Việt kiều này, thì đa phần họ phải tổ chức "chui”.
Nguồn: Bùi Hữu Cường/ Daidoanket
Xin qúy bạn ủng hộ các nhà tài trợ của chúng tôi . Thành thật cám ơn