SANTA ANA, California: Ông Tri Tue Thanh Kha, người tị nạn gốc Việt, bị kết án chung thân do bị cáo buộc giết người vào năm 1991, đã cho rằng lẽ ra ông phải được trả tự do vào 10 năm trước, vì khi vụ án xảy ra, ông còn đang tuổi vị thành niên. Theo lời ông Thanh Kha, ông bị kết án như một người trưởng thành, vì cha ông đã khai báo sai ngày sinh của ông, khi làm hồ sơ nhập cư vào Mỹ để thoát khỏi chế độ cộng sản tại Việt Nam.
Ông Tri Tue Thanh Kha đã không kháng cáo về vai trò của ông trong vụ hạ sát 1 thành viên của băng nhóm đối thủ tại câu lạc bộ Hungtington Beach Boy & Girls vào ngày 24 tháng 8, 1990. Nhưng trong bản kiến nghị nộp lên tòa Thượng Thẩm Orange County, ông thỉnh cầu rằng ông chỉ mới 15 tuổi vào lúc vụ bắn giết diễn ra. Do đó, ông còn quá trẻ để bị truy tố và kết án như một người thành niên.
Ông Tri Tue đã bị xử án như người thành niên vào năm 1991, bị kết tội giết người cấp độ 2 có sử dụng vũ khí, và bị kết án 19 năm tù cho tới chung thân. Ông đã bị giam từ đó đến nay. Ông Tri Tue tin rằng, mình đáng lẽ phải được xử theo khung hình phạt giành cho người vị thành niên, và được trả tự do chậm nhất là ngày 15 tháng 12, 2000, vào ngày ông tròn 26 tuổi.
Trong một buổi điều trần đưa ra bằng chứng trước thẩm phán Tòa Thượng Thẩm Richard M. King vào ngày Thứ Tư, 5 tháng 1, bà Van Ly, mẹ của ông Tri Tue, đã làm chứng thông qua một thông dịch viên Việt Nam rằng, bà nhớ là đã sinh ra con trai mình vào ngày 15 tháng 12, 1974 tại một bệnh viện tại Sài Gòn.
Bà trình ra 2 giấy khai sinh, một của bệnh viện và một của chính phủ Việt Nam, để chứng thực ngày sanh của ông là ngày 15 tháng 12, 1974. Với giấy khai sinh này, ông Tri Tue mới 15 tuổi 8 tháng khi vụ giết người xảy ra. Vào năm 1990, bị cáo phải ít nhất là 16 tuổi mới bị truy tố và kết án như là một người thành niên. Hiện nay, luật pháp đã thay đổi và những bị cáo 14 tuổi cũng có thể bị xử như một người trưởng thành.
Sau vài giờ nghe các bên trình bày tại tòa, thẩm phán King đã kết luận, lời làm chứng của bà Van Ly là không đáng tin, vì ngày sinh là điều rất khó nhớ, đặc biệt là khi bà Van Ly phải xa các con khi họ còn quá nhỏ, và sau một sự kiện đáng buồn.
Thẩm phán King cũng tuyên bố rằng, các giấy khai sinh không thể coi là giấy tờ làm chứng hợp pháp, do đó, ông Tri Tue và luật sư Crawford không thể chứng minh rằng ông Tri Tue dưới 16 tuổi khi ông phạm tội vào năm 1990.
Phán quyết của thẩm phán King phù hợp với lời tranh luận của phó biện lý John Maxfield, cho rằng lời khai của bà Van Ly là không thể dùng làm bằng chứng, và đã nghi ngờ về tính xác thực của các giấy khai sanh. Ông Maxfield cũng cho rằng, vấn đề liệu ông Tri Tue có phải là người vị thành niên hay thành niên cũng đã được đưa ra trong phiên tòa vào năm 1991, chứ không phải đợi đến ngày nay.
Quyết định của thẩm phán King sẽ khiến ông Tri Tue phải quay về nhà tù Kern Valley tại Delano, để tiếp tục chịu án chung thân.
Đây là lần thứ 3 ông Tri Tue bị các thẩm phán từ chối. Ông từng nêu ra vấn đề này trong một thư viết tay, nộp từ phòng giam của mình tại nhà tù tiểu bang Kern Valley. Đơn kiến nghị của anh đã 2 lần bị các thẩm phán tòa thượng thẩm bác bỏ.
Trước đó, ông Tri Tue Thanh Kha, 36 tuổi, nói rằng anh đã bị truy tố như người trưởng thành một cách nhầm lẫn, dựa theo thông tin sai lạc do cha anh, ông Dung Kha, báo với nhân viên di trú Mỹ vào đầu những năm 1980, sau khi ông vượt biển bằng thuyền khỏi Việt Nam cùng với các con của mình.
Ông Dung Kha đã khai tại tòa vào ngày Thứ Tư vừa qua rằng, sự lẫn lộn về ngày sanh của con trai mình thực sự bắt đầu từ năm 1979, khi ông dẫn con trai và con gái rời khỏi Việt Nam, sau khi vợ chồng ông li dị. Vài năm sau, ông Dung Kha và các con rời Việt Nam trên 1 thuyền đánh cá, không mang theo bất cứ loại giấy tờ nào. Khi tới Philippines, ông Dung Kha khai ngày sinh của con trai là ngày 1 tháng 1, 1973, cho nhân viên di trú. Từ đó, ông Tri Tue đã dùng ngày sinh này trên các giấy tờ chính thức của mình tại Mỹ trong nhiều năm.
Cho tới ngày 24 tháng 8, 1990, ông Tri Tue bị bắt với cáo buộc giết anh Canh Van Tran, 17 tuổi tại một buổi tiệc có nhiều thành viên băng đảng tham dự tại câu lạc bộ Hungtinton Beach Boys and Girls.
Nếu ông Tri Tue được xem là người vị thành niên, bản án nặng nhất, theo luật sư Crawford, chỉ là một thời gian giam giữ tại Trung Tâm Cải Huấn Vị Thanh Niên California cho tới khi 26 tuổi.
(H.N.vietherald)
Ông Tri Tue Thanh Kha đã không kháng cáo về vai trò của ông trong vụ hạ sát 1 thành viên của băng nhóm đối thủ tại câu lạc bộ Hungtington Beach Boy & Girls vào ngày 24 tháng 8, 1990. Nhưng trong bản kiến nghị nộp lên tòa Thượng Thẩm Orange County, ông thỉnh cầu rằng ông chỉ mới 15 tuổi vào lúc vụ bắn giết diễn ra. Do đó, ông còn quá trẻ để bị truy tố và kết án như một người thành niên.
Ông Tri Tue đã bị xử án như người thành niên vào năm 1991, bị kết tội giết người cấp độ 2 có sử dụng vũ khí, và bị kết án 19 năm tù cho tới chung thân. Ông đã bị giam từ đó đến nay. Ông Tri Tue tin rằng, mình đáng lẽ phải được xử theo khung hình phạt giành cho người vị thành niên, và được trả tự do chậm nhất là ngày 15 tháng 12, 2000, vào ngày ông tròn 26 tuổi.
Trong một buổi điều trần đưa ra bằng chứng trước thẩm phán Tòa Thượng Thẩm Richard M. King vào ngày Thứ Tư, 5 tháng 1, bà Van Ly, mẹ của ông Tri Tue, đã làm chứng thông qua một thông dịch viên Việt Nam rằng, bà nhớ là đã sinh ra con trai mình vào ngày 15 tháng 12, 1974 tại một bệnh viện tại Sài Gòn.
Bà trình ra 2 giấy khai sinh, một của bệnh viện và một của chính phủ Việt Nam, để chứng thực ngày sanh của ông là ngày 15 tháng 12, 1974. Với giấy khai sinh này, ông Tri Tue mới 15 tuổi 8 tháng khi vụ giết người xảy ra. Vào năm 1990, bị cáo phải ít nhất là 16 tuổi mới bị truy tố và kết án như là một người thành niên. Hiện nay, luật pháp đã thay đổi và những bị cáo 14 tuổi cũng có thể bị xử như một người trưởng thành.
Sau vài giờ nghe các bên trình bày tại tòa, thẩm phán King đã kết luận, lời làm chứng của bà Van Ly là không đáng tin, vì ngày sinh là điều rất khó nhớ, đặc biệt là khi bà Van Ly phải xa các con khi họ còn quá nhỏ, và sau một sự kiện đáng buồn.
Thẩm phán King cũng tuyên bố rằng, các giấy khai sinh không thể coi là giấy tờ làm chứng hợp pháp, do đó, ông Tri Tue và luật sư Crawford không thể chứng minh rằng ông Tri Tue dưới 16 tuổi khi ông phạm tội vào năm 1990.
Phán quyết của thẩm phán King phù hợp với lời tranh luận của phó biện lý John Maxfield, cho rằng lời khai của bà Van Ly là không thể dùng làm bằng chứng, và đã nghi ngờ về tính xác thực của các giấy khai sanh. Ông Maxfield cũng cho rằng, vấn đề liệu ông Tri Tue có phải là người vị thành niên hay thành niên cũng đã được đưa ra trong phiên tòa vào năm 1991, chứ không phải đợi đến ngày nay.
Quyết định của thẩm phán King sẽ khiến ông Tri Tue phải quay về nhà tù Kern Valley tại Delano, để tiếp tục chịu án chung thân.
Đây là lần thứ 3 ông Tri Tue bị các thẩm phán từ chối. Ông từng nêu ra vấn đề này trong một thư viết tay, nộp từ phòng giam của mình tại nhà tù tiểu bang Kern Valley. Đơn kiến nghị của anh đã 2 lần bị các thẩm phán tòa thượng thẩm bác bỏ.
Trước đó, ông Tri Tue Thanh Kha, 36 tuổi, nói rằng anh đã bị truy tố như người trưởng thành một cách nhầm lẫn, dựa theo thông tin sai lạc do cha anh, ông Dung Kha, báo với nhân viên di trú Mỹ vào đầu những năm 1980, sau khi ông vượt biển bằng thuyền khỏi Việt Nam cùng với các con của mình.
Ông Dung Kha đã khai tại tòa vào ngày Thứ Tư vừa qua rằng, sự lẫn lộn về ngày sanh của con trai mình thực sự bắt đầu từ năm 1979, khi ông dẫn con trai và con gái rời khỏi Việt Nam, sau khi vợ chồng ông li dị. Vài năm sau, ông Dung Kha và các con rời Việt Nam trên 1 thuyền đánh cá, không mang theo bất cứ loại giấy tờ nào. Khi tới Philippines, ông Dung Kha khai ngày sinh của con trai là ngày 1 tháng 1, 1973, cho nhân viên di trú. Từ đó, ông Tri Tue đã dùng ngày sinh này trên các giấy tờ chính thức của mình tại Mỹ trong nhiều năm.
Cho tới ngày 24 tháng 8, 1990, ông Tri Tue bị bắt với cáo buộc giết anh Canh Van Tran, 17 tuổi tại một buổi tiệc có nhiều thành viên băng đảng tham dự tại câu lạc bộ Hungtinton Beach Boys and Girls.
Nếu ông Tri Tue được xem là người vị thành niên, bản án nặng nhất, theo luật sư Crawford, chỉ là một thời gian giam giữ tại Trung Tâm Cải Huấn Vị Thanh Niên California cho tới khi 26 tuổi.
(H.N.vietherald)