Vải thiều Thanh Hà
Quả vải chứa đường glucose, saccharose, protid, lipid, vitamin A, nhóm B, C, acid folic, acid citric. Hạt vải chứa saponin, tannin, tinh dầu... Về dược lý có tác dụng giảm đường huyết, tăng chức năng miễn dịch, chống kích ứng...Quả vải có vị ngọt, chua, tính ấm. Công hiệu sinh tân dưỡng huyết (tạo thể dịch, bổ máu), lý khí chỉ thống (tăng sức và giảm đau)... Một số món ăn bài thuốc ứng dụng như sau:
. Quả vải nấu đường: Cơm vải khô 30 g, đại táo 10 quả, đường phèn 100 g. Vải, đại táo bỏ hột, cùng thêm nước vừa đủ nấu 30 phút, đổ vào đường phèn đã băm nhuyễn trộn đều, có thể uống nước, ăn vải và táo. Công hiệu điều chỉnh chức năng tiêu hóa và tạo sức. Thích hợp dùng cho chứng miệng khát, nôn trớ, dạ dày lạnh đau...
. Thuốc tán hạt vải: Hạt vải, củ gấu (hương phụ), mỗi thứ với lượng bằng nhau, rồi cùng tán mịn, mỗi lần dùng 10 g, uống với rượu, ngày 2 lần. Công hiệu điều chỉnh tiêu hóa, chống lạnh, giảm đau. Thích hợp dùng cho chứng đau bụng trước kỳ kinh.
. Canh vải khô – đại táo: Vải khô 7 quả, đại táo 7 quả. Sắc nước uống và ăn vải, táo, ngày 1 thang, chia 2 lần. Công hiệu tạo sức và bổ máu. Thích hợp dùng cho chứng thiếu máu do thiếu sắt, sắc mặt trắng nhạt, yếu sức...
. Trà hạt vải: Hạt vải 20 g, hạt quất 15 g, đường đen vừa đủ, sắc nấu, bỏ bã, dùng uống thay trà. Thích hợp dùng cho người đau bụng do hàn lạnh, đau liên tục, thích nóng thích xoa bóp, sắc mặt trắng, miệng không khát.
. Cháo vải: Vải 50 g, gạo tẻ 50 g, vải nấu lấy nước cốt, rồi cùng gạo nấu cháo. Công hiệu ấm bụng, tăng sức, giảm đau. Thích hợp dùng cho chứng sa đì, lạnh đau bụng dưới, phụ nữ đau bụng ứ máu...
. Cháo vải – hạt sen: Vải khô 15 quả, củ mài 15 g, hạt sen 15 g, gạo 50 g. Các vật liệu trên nấu lấy nước cốt, bỏ bã, rồi cùng gạo nấu cháo, dùng ăn tùy ý. Thích hợp dùng cho người cao tuổi tiêu lỏng, tiêu chảy về khuya...
. Vải tiềm rong biển: Vải khô 7 quả, rong biển 15 g, rượu đế vừa đủ, hành, gừng, vỏ quế, nước tương với mỗi thứ vừa đủ. Vải khô, rong biển thái nhuyễn, trộn gia vị thêm nước nấu sôi cho đến khi rong biển mềm nhừ. Công hiệu làm mềm tổ chức, chống ứ tắc, lợi tiểu hạ nhiệt, khử mỡ hạ áp. Thích hợp dùng cho chứng tăng huyết áp, ung nhọt...
Theo Lương y BÀNG CẨM