1. Bác sĩ ơi, cháu bé nhà tôi đang bị ho, sổ mũi thì có chích ngừa được không? Hôm nay bé đi tước 2, 3 lần có chích được không bác sĩ?
Cho đến nay vẫn chưa có bằng chứng cho rằng tình trạng bệnh cấp tính sẽ làm giảm hiệu quả hoặc tăng tác dụng phụ của vắc xin. Tuy nhiên các bậc phu huynh nên đưa bé đi tiêm khi bé thực sự khỏe mạnh.
Trẻ đang sốt, đang mắc các bệnh nhiễm trùng cấp tính, nhất là tình trạng bệnh trung bình hoặc nặng thì nên hoãn tiêm cho đến khi bệnh của bé được cải thiện. Trẻ sinh non, nhẹ cân, dưới 2,5kg cũng phải hoãn tiêm. Trẻ bị bệnh thận, bệnh tim nặng, bệnh mạn tính đang tiến triển, suy giảm miễn dịch, bệnh bạch cầu cấp, u ác tính cũng không tiêm ngừa được.
2. Bé của em bị dị ứng da, dị ứng thức ăn như thịt bò, đồ biển thì có tiêm được không?
Nếu trẻ có phản ứng mạnh với liều tiêm vắc xin cùng loại trước đây như nổi mề đay, khò khè, khó thở, “sốc thuốc”, không phải là ngất xỉu thì KHÔNG được tiêm tiếp vắc xin loại đó ở những lần sau. Trẻ bị dị ứng khi ăn trứng cũng không tiêm được vắc xin ngừa cúm và vắc xin ngừa 3 bệnh sởi, quai bị, rubella. Đối với trẻ bị phát ban, dị ứng trong vòng 2 ngày trước cũng cần thận trọng khi tiêm vắc xin ngừa bệnh trái rạ.
3. Bé chích xong lần này thì sau bao lâu bé có thể chích tiếp được? Nếu đi chích ngừa trễ thì có phải chích lại không? Chích ngừa sớm hơn lịch hẹn có được không, thưa bác sĩ?
Đối với tiêm ngừa một bệnh nào đó thì tùy loại vắc xin mà khoảng cách giữa các liều tiêm sẽ khác nhau, thường là tối thiểu phải cách mũi trước 1 tháng. Điều quan trọng mà các bậc phụ huynh cần lưu ý là phải tiêm ngừa cho bé theo đúng lịch hẹn của nhân viên y tế để giúp bé tạo miễn dịch phòng ngừa bệnh sớm nhất và đạt hiệu quả cao nhất.
Nếu vì lý do nào đó mà bé không tiêm ngừa đúng theo lịch hẹn thì có thể tiêm các mũi tiếp theo vào thời gian sau đó, vẫn có thể có miễn dịch phòng bệnh mà không cần phải chích ngừa lại từ đầu vì không có qui định khoảng cách tối đa giữa 2 lần tiêm. Tuy nhiên, một số loại vắc xin như vắc xin ngừa dại thì phải đảm bảo tuân thủ lịch chủng ngừa một cách nghiêm ngặt, nếu đến trễ thì có khi phải chích lại.
Trường hợp sau khi tiêm ngừa vắc xin bệnh này muốn tiêm vắc xin bệnh khác cho bé thì cũng tùy loại mà lịch hẹn sẽ khác nhau. Nếu trẻ được tiêm ngừa vắc xin cúm, trái rạ, sởi, hoặc sởi-quai bị-rubella thì các mũi tiếp theo ngừa các bệnh này phải cách nhau ít nhất là 4 tuần. Các vắc xin khác như viêm màng não mủ, viêm màng não do não mô cầu, viêm não Nhật Bản, viêm gan siêu vi B và A… thì có thể tiêm với khoảng cách tùy ý.
BS Nguyên Hoa
BV NHi Đồng 1