Hơn 2.000 người tị nạn Việt Nam và thủy thủ đoàn của hàng không mẫu hạm USS Midway đã hội ngộ trên chính chiếc chiến hạm mà 35 năm trước, những thủy đoàn và con tàu này đã di tản gần 3.000 người Việt tị nạn rời Việt Nam trong cơn hốt hoảng, tuyệt vọng khi quân đội cộng sản Bắc Việt đang tiến vào thành phố Sài Gòn.
DCVOnline kính mời bạn đọc theo dõi qua bài phóng sự ảnh này, được tổng hợp từ nhiều nguồn khác nhau. Xin cám ơn các nhiếp ảnh gia và ký gỉa Gretel C. Kovach đã ghi lại những hình ảnh thật tuyệt vời và bài tường thuật thật cảm động, để bạn đọc toàn cầu có thể theo dõi và thưởng thức buổi lễ mang tính lịch sử này.
DCVOnline kính mời bạn đọc theo dõi qua bài phóng sự ảnh này, được tổng hợp từ nhiều nguồn khác nhau. Xin cám ơn các nhiếp ảnh gia và ký gỉa Gretel C. Kovach đã ghi lại những hình ảnh thật tuyệt vời và bài tường thuật thật cảm động, để bạn đọc toàn cầu có thể theo dõi và thưởng thức buổi lễ mang tính lịch sử này.
Một thời kình ngư của USS Midway. USS Midway (CVB/CVA/CV-41) được khởi công xây ngày 27 tháng Mười năm 1943 ở tiểu bang Virginia. Tàu hạ thủy hai năm sau đó vào ngày 20 tháng Ba năm 1945, và chính thức đi vào hoạt động (commissioned) vào tháng Mười cùng năm 1945. Chiến hạm này "về hưu" (decommissioned) vào tháng Mười Một năm 1992 và hiện được trưng bày như viện bảo tàng ở thành phố San Diego, tiểu bang California. Nguồn: US Navy
Trái: mạn trái (Port Side) của tàu. Phải: mạn phải (Starboard Side) chụp từ Broadway Pier, San Diego, CA. Nguồn: Hai.Tran.18
Hàng chục đoàn xe buýt chở người Việt tị nạn – mà giờ đây đa số là công dân Hoa Kỳ - đến viếng thăm USS Midway nhân kỹ niệm thứ 35 ngày Sài Gòn thất thủ. Nguồn: Hai.Tran.18
Chỉ huy trưởng phi đoàn trên HKMH USS Midway ngày đó là ông Vern Jumper, hồi tưởng lại nỗi kinh hoàng còn vương trong ánh mắt người tị nạn khi họ lên tàu. Thủy thủ đoàn Midway phải đẩy những chiếc phi cơ trực thăng trên boong xuống biển để lấy chỗ cho những chiếc khác đang chờ đáp và sắp hết xăng trong lúc di tản người tị nạn. Phải: Ban Quân kỳ với cờ vàng sánh vai cùng cờ Mỹ chuẩn bị làm lễ. Nguồn: San Diego Union-Tribune, by Nelvin C. Cepeda
Đại tá TQLC về hưu Gerry Berry (phải) và Đại tá Jerome Driscoll, chỉ huy trưởng Marine Aircraft Group 16, sau buổi lễ vinh danh ông Berry ở Miramar Naval Air Station, San Diego, CA, trong công tác di tản thành công đại sứ Hoa Kỳ Graham Martin ra khỏi Sài Gòn năm 1975 .
Sáng sớm ngày 30 tháng Tư năm 1975, một chiếc trực thăng mang tên “Lady Ace 09” do Đại úy Gerry Berry - nhận lệnh trực tiếp từ tổng thống Ford - bay từ ngoài khơi vào Sài Gòn và đậu trên nóc tòa Đại sứ Hoa Kỳ để “bốc” Đại sứ Graham Martin.
Theo lời kể của Đại úy Gerry Berry, khi Trung sĩ Bennington TQLC Mỹ trong lực lượng đặc nhiệm bảo vệ tòa đại sứ chạy đến chiếc trực thăng, ông Berry nói với trung sĩ Bennington rằng: “Chiếc trực thăng này sẽ không rời nóc nhà này cho đến lúc nào ông Đại sứ có mặt trong chiếc trực thăng.”
Khoảng hai phút sau đó, đại sứ Graham Martin bước lên chiếc trực thăng và máy bay cất cánh lúc 4 giờ 59 phút sáng ngày 30 tháng Tư năm 1975. Trưa cùng ngày, xe tăng cộng sản Bắc Việt ủi sập cửa dinh Độc Lập, chỉ cách tòa Đai sứ Hoa Kỳ một cây số.
Máy bay đáp xuống chiến hạm USS Blue Ridge an toàn. Ngay sau đó, đại úy Berry được lệnh lấy xăng ... để bay trở lại Sài Gòn ngay để di tản những người lính Thủy Quân Lục Chiến cuối cùng còn sót lại ở tòa đại sứ.
Tưởng cần nhắc lại là soái hạm USS Blue Ridge vừa ghé thăm cảng Đà Nẵng vào tháng Hai năm rồi cùng lần với Khu trục hạm USS Lassan do Trung tá Lê Bá Hùng làm hạm trưởng. Nguồn: PHOTO BY CHARLIE NEUMAN - UNION-TRIBUNE
Sân bay trên HKMH USS Midway lại chật cứng người hôm thứ Sáu rồi (chứ không phải thứ Bảy, cám ơn bác van Fremont
, như 35 năm về trước, khi chiến hạm này di tản hơn 3.000 người Việt ra khỏi miền Nam Việt Nam trong lúc thành phố Sài Gòn đang hấp hối trước sự tấn công của cộng sản Bắc Việt. Nguồn: San Diego Union-Tribune, by Nelvin C. Cepeda 
Ban Cờ hiệu của trường Trung học La Quinta với áo dài đang trình diễn trên chiến hạm USS Midway. Nguồn: San Diego Union-Tribune, by Nelvin C. Cepeda
Ông Lê, năm 1975 chỉ mới 18 tuổi, sau đó kết hôn với một người cùng di tản với ông trên chiếc Midway nói: “Thủy thủ đoàn Midway cho chúng tôi ăn uống, và ngủ ngay trên giường của họ. Chiến hạm này đã trở nên nơi chốn mà rất nhiều người trong chúng tôi bắt đầu cuộc sống tự do ở Hoa Kỳ.” Khách chụp hình lưu niệm với những chiếc máy bay và chiến đấu cơ một thời xé mây lướt gío. Nguồn: San Diego Union-Tribune, by Nelvin C. Cepeda
Người Việt tị nạn viếng thăm tàu đã bày tỏ lòng tri ân dành cho cựu hạm trưởng Midway ông Larry Chambers. Một số trong họ vẫn chưa mất niềm hy vọng sẽ có một Việt Nam dân chủ trong tương lai. Ông Dzung Le, chủ tịch Hội Người Việt ở San Diego nói ngày 30 tháng Tư năm 1975 là ngày u ám, buồn thảm nhất cho cộng đồng của ông. Nguồn: Hai.Tran.18
Thướt tha trong những chiếc áo dài, các học sinh đang trình diễn một tiết mục giúp vui trong nắng ấm San Diego. Nguồn: Lâm Minh Nghị
MC của buổi lễ? Xin miễn phụ đề, "a picture is worth a thousand words". Nguồn: Lâm Minh Nghị
Ừ, đã có một thời như thế, làm sao quên được? Nguồn: Lâm Minh Nghị
Ban Tổ chức rất duyên dáng trong những chiếc áo dài làm việc ... mệt xỉu. Xin cám ơn Ban Tổ Chức thật nhiều. Nguồn: Lâm Minh Nghị
Vẫn có nón lá (dễ thương qúa đi) trong ngày hội ngộ. Nguồn: Lâm Minh Nghị
Trái: đuôi tàu (stern) USS Midway ở Broadway Pier chụp từ đại lộ Harbour và phải: "phố San Diego vẫn hoang vu từ lúc em đi". Nguồn: Lâm Minh Nghị
Kiss ... mừng ngày hội ngộ. Navy style? Nguồn: Lâm Minh Nghị
Một khi thế hệ này lớn lên, sẽ có những hội ngộ trên chiến hạm Midway dài dài để nhớ đến cái gía phải trả cho tự do của thế hệ đi trước. Nguồn: Lâm Minh Nghị
© DCVOnline
(1) Paying Tribute to the 'Lady Ace 09'. Fox News, 2 May 2010
(2) Vietnam refugees honor ‘freedom’ carrier. San Diego Union-Tribune, by Gretel C. Kovach, 1 May 2010
(3) Lâm Minh Nghị's Gallery. Lâm Minh Nghị
(4) USS Midway Museum. USS Midway Museum, 1 May 2010
(5) Hai Tran's Gallery. Hai.Tran.18